Yelken Fasikülü, içindekiler

 

Polar Grafikler

Son güncelleme: 06/05/20
Contributors: Dogan Erbahar

Yelkenli teknelerin hızı herşeyden önce rüzgarın hızına bağlı olmakla beraber rüzgarın geldiği açıya da çok ilginç bir bağlılık gösterir. Bu ilginç bağıntı tekne tasarımcıları tarafından hesaplanıp yayımlanır ve "polar grafik" olarak bilinen bir diyagram ile temsil edilir. Bu diyagramlarda rüzgar hızının değişmediği varsayılır ve teknenin hızının rüzgarın estiği yöne göre hangi değerleri alacağı gösterilir. Bu gösterimde merkez noktasına olan uzaklık (kutupsal (polar) koordinatlar ki grafiğin ismi buradan gelir) kullanılır. Bir örnek vermek gerekirse sağdaki şekilde kalın siyah çizginin farklı açı değerlerinde merkeze olan uzaklığı teknenin hızını temsil eder. Bu okumayı kolaylaştırmak için farklı hız değerleri için iç içe çemberler çizilmiştir. Bir örnek olarak Hobie 20 model bir katamaranın 10 mil rüzgar eserken hangi yöne hangi hızla gidebileceği aşağıdaki diyagramda gösterilmiştir. Bu grafik incelendiğinde mesela rüzgara 50 derece açı yapan bir teknenin 10 mil hız yapaibleceği anlaşılır. Aynın tekne 90 derece açı ile giderken hızı 14 mil civarındadır. 

Farklı rüzgar hızlarına göre çizilen polar diyagramların aynı grafik üzerinde de gösterildiği olur. Sağdaki grafik buna bir örnektir. 

Görüldüğü gibi yelkenli tekneler tam rüzgara doğru gidemeseler bile 20-30 derece kadar yakın açılara kadar rüzgara "yaklaşmaları" mümkündür. Açı arttıkça hız da giderek artar ve 100-120 dereceler civarında bir maksimum değerine ulaşır. Ondan sonra tekrar düşüşe geçer. Tam arkadan eserken "şaşırtıcı" şekilde yavaşlar. Yelkenli teknelerin bu karakteristik özelliği rüzgarın "bağıl hızı" ve yelkende üretilen "taşıma" (lift) kuvvetinin birleşik bir sonucudur ve bunlar cinsinden anlaşılabilir. Temel yasalardan başlayarak konunun detaylı bir anlatımı aşağıdaki videoda yapılmıştır:

  


[video:https://www.youtube.com/watch?v=rlrLcSsE3hg&t=0s align:left]


   

Yeni yorum ekle
Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.