Navigasyon Fasikülü, içindekiler

 

Yer'in Kutupları

Son güncelleme: 09/12/16
Contributors: cpt.zeybek, Hakan Tiryaki

Yer kutupsal ekseni etrafında döner. Bu eksenin iki ucu (Extremities),  Ekvator düzlemine dik büyük dairelerin tepe (Vertex) noktaları olup buna ‘’Coğrafi Kutuplar’’ (Geographical Poles) denir.

Yerin dönüşü ile ilgili olarak Kuzey Kutup (North Pole) saat yelkovanı tersi yönünde ve Güney Kutup (South Pole) saat yelkovanı yönünde döner. Pratik maksatlar için sabit noktalar olarak kabul edilen Coğrafi Kutuplar gerçekte Coğrafi eksen etrafında en çok 12 mt’lik alan dahilinde spiraller yaparak gezinir. Buna Kutupların Gezinmesi (Wandering Poles) denir.

Şekilde Kuzey Kutup noktasının Yer üzerinde gezinmesi görünmektedir.

Yer’in ekseni etrafında dönmesi sonucu olarak meydana gelen sekinme ve süzülme olayları sebebiyle de Coğrafi Kutuplar, Ekliptik Kutbu etrafında 23º 26' 40" yarı çaplı bir daire çizerler. Diğer bir deyimle, Yer’in dönme ekseni sabit olmayıp Ekliptik Kutbu etrafında tepe açısı 46º53,5' olan bir koni meydana getirir.

14000 yıl önce Vega yıldızı, Kuzey Kutbuna en yakın yıldız iken, 2000 yıl önce Kutup Yıldızı (Polaris) Kuzey Kutbu’ndan 12º açık, 01.Ocak.1915’de Kutup Yıldızının Declinasyonu 88º51' olup, Kuzey Kutbundan 01º08'54" açık ve 01.Ocak.1970 yılında Declinasyon 89º07,9' olup Kuzey Kutbundan 52,1' açık duruma gelmiştir. Bu yaklaşma takriben 2100 yılına kadar devam ederek 27,5' olacak ve mütakiben Kuzey Kutup ile çakışmayarak tekrar uzaklaşmaya başlayacaktır. 7400 yılında ise Kuzey Kutbunda Cepheus Yıldızı (Alpha Cephei) bulunacak ve 13700 yılında Polaris’in Kuzey Kutbundan açıklığı 46º olacak ve Vega yıldızı Kuzey Kutbuna 4º yakın bulunacaktır. Demekki Kutup Yıldızı ünvanı bir bayrak yarışı misali elden ele (yıldızdan yıldıza) değişime uğramaktadır. Bu görevi şuan Polaris sürdürmekle birlikte bu bayrağı pramitler döneminde Dragon’un kuyruğu olan Thuban’dan almıştır ve 2000 yıl boyunca da göklerdeki hakimiyetini sürdürecektir. Daha sonrasında ise bayrağını ve tabiki de Kutup Yıldızı Ünvanını 4000’li yıllarda Cephus yıldız grubunun kendisine en yakın olan yıldızına devredecektir. O da 6000’li yıllarda aynı grubun orta yıldızına, o da yine 8000’li yıllarda aynı yıldız grubunun 3ncü yıldızına devredecektir. Ve Cephus Gök Kubbenin en önemli şahsiyeti olacak hem de 6000 yıl boyunca…

Bu hareketlerin başlıca sebepleri Yıldızıl Hareketler (Stellar Motions) ve Yer’in presesyon (precession) hareketleridir.

Serbest asılı bir mıknatısın veya pusla ibresinin yatay düzlemden düşey olarak 900 saptığı yani ibre meylinin 900 olduğu mevkilere ‘’Magnetik (mıknatisi) Kutuplar’’ (Magnetic Poles) denir.

Magnetik Kutuplar, Yer’in magnetik kuvvet hatlarının yere girdiği ve çıktığı noktalardır. Yer’in magnetik kuvvet hatları Kuzey Magnetik Kutbundan girer ve Güney 
Magnetik Kutbundan çıkar. Ancak kutuplar arasında doğrusal bir yön takip etmezler. Yer üzerinde aynı magnetik sapmaya haiz noktalar ‘’İzomagnetik’’ (Izomagnetic) haritalarda gösterilirler.

Magnetik Kutupları birleştiren Magnetik Eksen ile Coğrafi Kutuplar Ekseni arasında 11º05' lık bir açı ve kutuplar arasında ise ortalama 1950 mil mesafe vardır. Magnetik Kutupların yer değiştirmesi ile bu açının mesafesinin değeri değişir. Magnetik Kutuplar, ortalama 900 yıllık bir zaman içerisinde ve Coğrafi Kutuplar etrafında, Doğu’dan Batı’ya doğru kapalı bir eğri çizer şeklinde hareket halindedirler. Bu kapalı eğri, tepe açısı yaklaşık olarak 34º olan bir koninin tabanı genişliğindedir.

Yeni yorum ekle
Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.