Herhangi bir yerden karaya bağlı olmaksızın zemine demir atıp, zincir döşeyerek, demir üstünde serbest olarak kalmaya verilen isimdir. Latince kökenli, Large yani geniş anlamına gelen bir kelimeden türetilmiştir.

Demir atarken yapılacaklar

1-Hazırlık. Teknedeki mürettebatı bilgilendirin, nereye ve nasıl demirleneceğini ve bunun sebeplerini önceden anlatın. Manevra sırasında ortaya çıkması olası aksiliklerden bahsedin, B planları oluşturun ve paylaşın. Özellikle rüzgarlı yerlerde ırgatın başındaki ile dümendekinin, önceden oluşturdukları ortak “el işaretleri”  kılavuzu çok yararlıdır.

2-Geceyse, baş taraftakilerin hazırda bir projektör veya fener bulundurmaları önemlidir.

3-Irgatın sigortası önceden kapatılmışsa, açın. Manevra başlamadan ırgatı çalıştırarak deneyin.

4-Demirlenecek yeri belirlerken derinliği, rüzgarı ve akıntıyı hesaplayarak hareket edin.

5-Derinlik göstergenizi açın. Yoksa bir iskandil kullanın. Eski tip iskandiller sadece derinliği tespit etmekten öte, dipten aldıkları örneklerle zeminin kum, çakıl veya eriştelik olduğuna dair bilgiler de sağlarlar.

6-Salınımı hesaplayın. Rüzgar veya akıntı değişmesiyle beraber diğer tekne veya iskele-rıhtım ya da döküntülerle olan ilişkinin nasıl olacağını öngörmek yararlıdır.

7-Irgatı elektrikle değil, fren balata sistemini gevşeterek aşağıya indirin. Hızını ayarlamak için pratik gerekir ancak zamanla alışılır.

8-Yarım yol tornistan ile zinciri dibe serin. Tüm kalomanın yaklaşık 2/3’üne gelindiğinde kastanyolayı sıkıştırarak, suga ederek, demirin tırnaklarının dibe gömülmesini sağlayın. Bu aşamada amaç demiri zemine gömmektir, çok fazla yüklenmemek gerekir.

9-Tornistana geçmeden önce, suda yüzen bir halat (mesela botun boştaki halatı) olup olmadığını kontrol edin.

10-Bosa tutun. Özellikle uzun kalınacak ya da gecelenecek yerlerde önemlidir.

11-Su sıcaklığı uygunsa tercihen kendiniz bir maske ve şnorkelle dalıp, demirin ve zemin ile ilişkisini kontrol edin. Sıcaklık el vermiyorsa, ayna tabir edilen bir cam ile, dingiden dibi görmek mümkün olabilir.

12-Gündüzse işaretlerinizi asın, geceyse demir fenerinizi yakın.

13-Çok kısa kalacak olsanız bile kerterizlerinizi alın, tararsa alınacak tedbirleri baştan düşünün. Derinlik göstergesinden veya GPS’ten bulunduğunuz yeri takip edin. Gerekirse alarmınızı çalıştırın. Derinlik göstergesindeki değerlerin tekne karinasının altındaki mesafeyi gösterdiğini unutmamak gerekir.

14-Yapılan hesaplara göre tam yol tornistanla demire asıldığında eğer yerinden oynamıyorsa, o tekne fırtına sınırındaki rüzgarlara dayanır demektir. Ancak şartların daha sertleşebileceği de akılda tutulmalı, başka önlemler ve kaçış planları önceden düşünülmelidir.

Demir alırken

demir atılırken yapılan işlemlerin tam tersi yapılır. Buna göre;

1. Rüzgarın durumuna ve teknenin etrafla ilişkisine bakılır. Demir alındığında nasıl çıkılacağı hesaplanır.

2. Mürettebat bilgilendirilir. Aksilik durumunda neler yapılacağı kısaca anlatılır.

3. Irgattaki ile dümendeki arasındaki temas önemlidir. Bkz el işaretleri

4. Motor çalıştırılır. Isınması beklenir.

5. Irgat sigortası açılır. Çalışıp çalışmadığı kontrol edilir.

6. Dingi toplanır, uygun yere konur veya sabitlenir.

7. Suda yüzen halat yoksa hafif yolla demirin üzerine gidilir.

8. Bu esnada ırgatla zincirin boşunu alınır.

9. Tam demirin üstüne geldiğinde, makine boşa alınır, ırgatla demir dipten kurtulur.

10. Demir apikodan sonra tekne artık boştadır.

11. Demiri alırken, ırgatı uzun süre (<20 sn) çalıştırmamak ara ara bekleyip ırgat motorunun soğumasını beklemek uygun olur.

12. Demir yerine geldikten sonra, seyir esnasında loçasında mutlaka sabitlemek gerekir. Bu işlen metal bir pim ile yapılabileceği gibi, demirin memesine bağlı bir halatın vardavela veya koçboynuzuna bağlanması ile de yapılabilir.

13. Yelken açılmadan motor kapatılmaz.